fbpx

Kultura

Sagradio ju je Ferhad-beg Vuković-Desisalić 1561./62. godine. Džamija je oštećena u požaru u 17. stoljeću, bez olovnog pokrivača ostala je 1917. godine, višestruko je granatirana od 1992. do 1995. Rekonstrukcijom joj je vraćen prvobitni izgled, a posebno arabeskne slike, što je čini jedinstvenom i prepoznatljivom

Nijemac Ignjat Sopron, ugledni zemunski štampar, prisjećao se u svojoj Autobiografiji okolnosti koje su pratile pokretanje prve moderne bosanske štamparije i izdavanje prvih bosanskih časopisa: “Zbog ovoga bosansko-turskog preduzeća bio sam vrlo žestoko napadan od nacionalnih šovinista i kao turkofil ozloglašen, ja se, pak, ponosim zadatkom koji sam sebi postavio: pojavio sam se kao krčilac napretka jer sam u Bosni osnovao prvu štampariju i prve novine, što je u svakom slučaju kulturni moment. Po tu cijenu nije nečasno biti nazvan i turkofilom”

Uprkos brojnim pokazateljima historijskog kontinuiteta bosanskog jezika i bosanske jezičke nominacije potvrđenim u povijesnim izvorima na različitim stranama, bosanski jezik predmet je direktnog osporavanja već gotovo dva stoljeća. On se danas dovodi u pitanje, odnosno relativizira, osporava i negira i s pozicija koje se predstavljaju kao “liberalne”, “demokratske”, “antinacionalističke”

Režiju i dramatizaciju predstave potpisuju Nadarević, Bašić i Kasumović, a kao prvi nedostatak predstave nudi se sam odabir teksta koji je očigledno više odgovarao za glumačku podjelu, nego što je sadržajno povezan sa sarajevskom i bh. svakodnevicom. Tako je pokušaj nasilne prilagodbe teksta u kojoj Manhattan i New Jersey postaju Ilidža i Butmir, a Willie i Al Hari i Ali, ostao na nekoliko općih, neduhovitih, stereotipnih ispada

U istoj godini u kojoj je pao Aleksandar Ranković bošnjačka i bosanskohercegovačka književnost obogaćene su trima nesvakidašnjim djelima koja su iz štamparije otišla direktno u književni kanon, vrh jedne književnosti i kulture. Dvije godine poslije, Bošnjaci su priznati kao zasebna skupina i omogućeno im je da se izjasne kao “muslimani”. Nedugo nakon toga, priznati su i kao nacija, kao “Muslimani”. Možda bi neko smjeliji povezao pojavljivanje na književnoj sceni Derviša i smrti, Kamenog spavača i Pobuna s ovim faktima, ali se ne smije zanemariti uloga ovih djela u prezentiranju jedne zanemarene i zaboravljene kulture

“Race”, 2016, trajanje: 134 min.; režija: Stephen Hopkins; uloge: Stephan James, Jason Sudeikis, Jeremy Irons, Carice van Houten, William Hurt / “The Program”, 2015, trajanje: 103 min.; režija: Stephen Frears; uloge: Ben Foster, Chris O'Dowd, Guillaume Canet, Jesse Plemons, Lee Pace, Denis Ménochet, Dustin Hoffman