Ploča s petokrakom zamijenjena je spomen-pločom s krstom, služen je parastos srpskim žrtvama iz Drugog svjetskog rata, a prije nekoliko dana na spomenik je postavljen i pravoslavni krst. Među stradalim koji su ukopani u partizanskoj kosturnici bilo je Bošnjaka, Srba, Hrvata, Roma i ostalih

Piše: Adem MEHMEDOVIĆ

Prije nekoliko dana u Srebrenici je na zgradi stare policijske stanice, u režiji Udruženja “Istočna alternativa”, registriranog u Bratuncu, nelegalno postavljena spomen-ploča “srpskim žrtvama regije Birač i Podrinja od 1992. do 1995. godine počinjenim od strane muslimanskih hordi Srebrenice”.

Spomen-ploču postavio je Vojin Pavlović, predstavnik Udruženja “Istočna alternativa”. Pavlović je otprije poznat javnosti po lijepljenju plakata i inicijativi postavljanja spomenika u Srebrenici ruskom ambasadoru Vitaliju Čurkinu. Spomenik Čurkinu u Srebrenici nije postavljen, ali jeste zato osvanuo u Istočnom Sarajevu. Čurkin je u Bosni i Hercegovini poznat kao čovjek koji je digao ruku i uložio veto u ime Ruske Federacije kada je 2015. godine u Vijeću sigurnosti UN-a predložena Rezolucija o Srebrenici.

Nakon što je u Srebrenici postavljena spomen-ploča “srpskim žrtvama regije Birač i Podrinja”, bošnjački predstavnici u lokalnoj vlasti reagirali su doživjevši to kao “vid provokacije upućene žrtvama genocida”, i to “pred još jednu godišnjicu obilježavanja srebreničkog genocida”, te podsjetili da postoji odluka Skupštine opštine Srebrenica po kojoj je zabranjeno postavljanje spomen-ploča bez saglasnosti Opštine.

“Ovo je još jedan dokaz majorizacije Bošnjaka u RS, a posebno u Srebrenici od onih koji bi najradije željeli da Bošnjaka nema na ovim područjima”, naveli su u reakciji zamjenik načelnika Srebrenice Hamdija Fejzić i predsjednik Skupštine opštine Srebrenica Nedib Smajić.

S obzirom na to da je spomen-ploča nelegalno postavljena, reagirala je i komunalna policija, koja je uputila dopis komunalnom preduzeću “Polet” da je uklone. Međutim, iz “Poleta” su to odbili učiniti, što je potvrdio i direktor ovog preduzeća. “Natezanje” i prebacivanje odgovornosti zbog postavljanja i skidanja spomen-ploče trajalo je dva dana. Nakon toga, ploča je ipak skinuta. Ko je to uradio, ostalo je nejasno. Izostalo je i javno objašnjenje lokalnih vlasti, a ono što se nezvanično zna jeste to da je ploča skinuta nakon dogovora bošnjačkih i srpskih predstavnika u lokalnoj vlasti.

Ploča je bila postavljena na staroj stanici policije u kojoj su arkanovci i razne (para)vojne jedinice ubijale Bošnjake ili ih odvodili na maltretiranja i ispitivanja u maju 1992. godine, kada su ušli u Srebrenicu i dvadeset dana grad držali pod opsadom. Tada su desetine iznemoglih staraca ubijene, a neki i hemijskim otrovima otrovani, te onda u svojim kućama živi spaljeni. Stara zgrada policijske stanice u Srebrenici stoga budi negativna sjećanja i emocije kod Bošnjaka u Srebrenici.

Svakog 8. maja u Srebrenici se obilježava godišnjica zločina nad bošnjačkim civilima. Prema svjedočanstvima, 8. maja 1992. godine u gradu Srebrenici zapaljeno je 27 kuća i 12 ljudi, a 18 ih je ubijeno u centru grada. Istog dana ubijeno je i trideset Bošnjaka u srebreničkim selima. Upravo su u zgradi stare policijske stanice počinjena ubistva.

Poznato je da su u zgradi policijske stanice ubijeni Safet Kulaglić i Jakub Abdurahmanović. Safet Kulaglić bio je policajac u penziji, a Jakub Abdurahmanović prosvjetni radnik. Hamed Gušić bio je penzioner koji je ubijen pred kućnim vratima na Soloćuši, a trgovac Redžep Redžepović zaklan je ispred današnjeg Motela “Alić”. Rudar u penziji Muharem Dizdarević ubijen je na trgu ispred robne kuće. Tog dana ubijeni su i mnogi drugi Bošnjaci u Srebrenici i okolini.

“Mog oca su iz njegovog stana odveli u obližnju zgradu policije i tu je ubijen iz vatrenog oružja. Taj dan ubijeno je dvadesetak osoba u samom gradu. To su uglavnom bili stariji ljudi koji nikome nisu predstavljali prijetnju”, svjedočio je Amir Kulaglić, čiji je otac Safet ubijen u zgradi policijske stanice.

“Srpske paravojne snage upale su u naš stan u poslijepodnevnim satima. Moja djecu tog su dana doživjela traume i ostala su bez oca. Prema informacijama drugih ljudi koji su bili u MUP-u, moj suprug Jakub pogubljen je odmah nakon dovođenja u stanicu. Imao je tada 46 godina i bio je prosvjetni radnik”, svjedočila je u više navrata Šehida Abdurahmanović.

Ploča na zgradi stare policijske stanice u Srebrenici skinuta je, ali jedan drugi događaj prošao je u javnosti nezapaženo. Nedaleko od stare zgrade policijske stanice nalaze se partizanski spomenik i spomen-kosturnica. Nakon Drugog svjetskog rata, posmrtni ostaci poginulih partizana, ali i civila, skupljeni su u zajedničku kosturnicu koja se dugo nalazila u središtu Srebrenice. Sedamdesetih godina prošlog stoljeća kosturnica je izmještena i žrtvama fašizma izgrađeni su spomenik i nova kosturnica. Prije nekoliko godina spomen-kosturnica i spomenik su “vaskrsli”. Ploča s petokrakom zamijenjena je spomen-pločom s krstom, služen je parastos srpskim žrtvama iz Drugog svjetskog rata, a prije nekoliko dana cijeli je ovaj proces zaokružen. Na spomenik je postavljen i pravoslavni krst. Sve je to propratila lokalna stranica na Facebooku “Krst nad kostima srpskih mučenika” tekstom da je u “Srebrenici ispravljena istorijska i ljudska nepravda”.

Među stradalima u Drugom svjetskom ratu, a čiji su posmrtni ostaci bili položeni u ovu spomen‑kosturnicu, nisu bili samo Srbi. Bilo je tu i Bošnjaka, Hrvata, Roma i ostalih. Ipak, danas na ovom spomeniku umjesto petokrake stoji krst.