Direktor TIKA-e za Balkan i Istočnu Evropu, Dr. Mahmut Çevik, podijelio je detaljne i zanimljive informacije na konferenciji na kojoj je učestvovao nakon poziva od strane GLADER-a.

TIKA PODRŽAVA BEZBJEDNOST PREHRANE NA BALKANU

Govoreći o efektima COVID-19 pandemije u državama Balkana i Istočne Evrope, gdje djeluje kao direktor BADA-e pri TIKA-i, kao i o zaštitnim mjerama poduzetim od strane raznih država, Dr. Mahmut Çevik je objasnio da su parametri dostupnosti, pristupačnosti i upotrebe prehrane veoma bitni za bezbjednost prehrane, stoga su i države pokušale poduzeti mjere za povećanje održivosti u navedenim parametrima.

Kada je u pitanju Izvještaj o Globalnoj Krizi Prehrane iz 2020. godine, Çevik je objasnio da približno 135 miliona ljudi doživljava akutnu prehranbenu nesigurnost, i da je među njima oko 17 miliona djece uzrasta ispod 5 godina, te da oko pola miliona ljudi u Evropi, gdje spada i Balkan, mogu doživjeti akutnu prehranbenu nesigurnost.

NA BALKANU SE PREHRANBENA DIPLOMATIJA OŽIVLJAVA

Direktor BADA pri TIKA-i, Dr Mahmut Çevik je objasnio da su, u okviru diplomatije koju je pokrenula TIKA i uz znanje i iskustvo Turske na ovom polju a u želji da Balkan bude što manje dotaknut prehranbenom krizom koja se može pojaviti zbog COVID-19 pandemije, uspostavljeni programi u kojima je data prednost poduzimanju mjera kako bi se olakšao pristup i upotreba ekonomskih izvora. Povećane su i  aktivnosti za porast primanja i prevenciju iseljavanja, kao i podsticaji omladini na Balkanu kako bi ista, preko povećanja zaposlenja u poljoprivredi, aktivno učestvovala u proizvodnji hrane.

Dajući do znanja da je uspostavljen Program za Životnu i Prehranbenu Bezbjednost na Balkanu, Çevik je kazao da je 500 porodica u Bosni i Hercegovini primilo direktnu podršku za poljoprivrednu proizvodnju, gdje su preko donacije 13 tona raznog rasada obuhvaćeni mladi nezaposleni Bošnjaci u proizvodnji, i da su istovremeno uspostavljeni Programi za Životnu i Prehranbenu Bezbjednost u 6 balkanskih država, na čelu sa Bosnim i Hercegovinom, gdje je oko sto hiljada mladih ljudi ostalo bez posla kao rezultat pandemije.

AKADEMICI I PRIJATELJI RUMELIJE, ZADOVOLJNI POMOĆI TIKA-e

* Zamjenica predstavnika Ureda za Centralnu Aziju Organizacije FAO-a, Dr. Ayşegül Selışık, izjavila je da smatra projekte TIKA-e za Balkan u ovom sektoru uspješnim, naglašujući da Organizacija UN-a za Prehranu i Poljoprivredu dijeli zajednička polja djelatnosti sa TIKA-om i može sarađivati u intenzivnim projektima te vrste u oblasti prehrane i poljoprivrede na Balkanu.

* Pedagog Pedagoškog Fakulteta Gazi Univerziteta, Prof. Dr. Fahri Temizyürek je istakao da TIKA na Balkanu, pored poljoprivrede, intenzivno radi i na polju turskog jezika i kulture, bivajući na taj način institucija koja oživljava turski jezik i kulturu.

* Šef katedre za Pedijatriska Oboljenja i Zdravlje Djece pri Fakultetu Medicine Haceteppe Univerziteta, Prof. Dr. Orhan Derman, izjavio je da je posmatrao i lično učestvovao u projektima TIKA-e na polju zdravstva na Balkanu, isticajući najmoderniju Reanimacijsku Pedijatrisku Bolnicu na Balkanu, izgrađenu u Skoplju, i da se osjeća veoma sretnim zato što na ovoj konferenciji saznaje da, pored investicija na polju zdravstva, TIKA intenzivno radi i na polju prehrane.

* Dekan Veterinarnog Fakulteta pri Univerzitetu Eufrat, Prof. Dr. Mehmet Çalıcıoğlu, pedagog ogranka Higijene i Prehranbene Tehnologije pri Univerzitetu Kırıkkale i član Naučnog Vijeća Pandemije pri Ministarstvu Poljoprivrede, Prof. Dr. Naim Deniz Ayaz i direktor Laboratorije za Kontrolu i Istraživanje Prehrane pri Ministarstvu Prehrane i Poljoprivrede za Istanbul, Dr. Yunus Bayrak, izjavili su da su lično učestvovali u radu TIKA-e na Balkanu vezanim za akreditaciju inspekcijskim institucija kao što su HASAP i ISO 17020 i da mogu ponuditi njihovu pomoć za potencijalne projekte TIKA-e.

* Bivši opći direktor Organizacija Turskog Civilnog Društva u Makedoniji i direktor ADEKSAM-a, Tahsin Ibrahim, naglasio je da TIKA skoro da nije ostavila školu u Istočnoj Makedoniji kojoj nije pomogla oko restauracije i opreme, da je doprinijela lokalnoj ekonomiji preko uspostavljanja Projekta za proizvodnju Riže, te da su Turcima Jurucima porasla primanja i standard života zbog projekata TIKA-e, kao što su Projekat Pčelarstva i Projekat Zatvorene Proizvodnje Voća i Povrća.

* Bivši rektor Univerziteta Komrat u Moldaviji, Prof. Dr. Stephan Verban, specijalista za bolesti dojke pri Ministarstvu Zdravstva i direktor Fondacije za Ekonomske Studije za izbjeglice sa Balkana (BISAV), Doc. Dr. Yüksel Özkale, kao i predstavnik MÜSİAD-a za Bugarsku, Kemal Özmez, izjavili su da pored raznih projekata TIKA-e koje su pokrenuli na mnogim poljima na Balkanu, oni iz oblasti poljoprivrede i prehrane su bili posebno važni i značajni tokom perioda pandemije.

PROJEKTI TIKA-e

Glavni projekti TIKA-e iz oblasti poljoprivrede i prehrane na Balkanu su:

Program za životnu i prehranbenu bezbjednost na Balkanu, Projekat za proizvodnju i marketing proizvoda ruralnog pčelarstva, Projekat za porast kvaliteta urbanog života za invalide i penzionere u Bosni i Hercegovini, Program za podršku konstantnog ruralnog razvoja u Srbiji, Projekti za razvoj mlijeka i mliječnih proizvoda, i Projekat za porast kvaliteta i proizvodnje riže u Makedoniji, Projekat za poduzimaštvo proizvodnje maslinovog ulja u Crnoj Gori, Projekat za proizvodnju kupina, kao i Projekat za poboljšanje i razvoj stočarske proizvodnje na Kosovu.